Morbus surgit a prelatis et mox tota perit ratisAnonymusFranciaCarminaEdizione criticaSISMELHaye, ThomasSISMEL. Edizioni del GalluzzoFirenze2004Filologia MediolatinaInnocentius III papaDe contemptu mundi (De miseria humanae conditionis)Philippus CancellariusCarminaGalterius de CastellioneCarmina satiricaAvignon, Bibliothèque Municipale (olim Musée Calvet) 302
Il corsivo indica le congetture inserite a testo dall'editore.
Italics are used for conjectures.
Morbus surgit a prelatisEt mox tota perit ratisOberrante navita.Post prelatos gentes dolent.Nam languere membra solent,Quando dolent capita.Papa mandat his prelatis:'Istud', inquit, 'teneatis'Quod et ego teneo:Ut prebenda prebeatur(Danti quia dirivaturA datis), hoc prebeo.'Papa numeerat honores.Mitte nummos: melioresNon habebis nuncios.Cum sit pater populorum,Ipse tamen loculorumMagis amat filios.Idem est mox prelatorum,De salino mercatorumQuibus rorant labia.Ne sit tibi spes honorum,Nisi causa loculorumIntercedat gracia!Si prenantem <esse> scientTuam bursam, blandi fient,Quousque pepererit.Sed post burse tue partumAnte diem certe quartumTotus amor deperit.Locupletes non spernunturNeque vultus offendunturPropter lapsus criminum.Ita modo sicut eriAurum bibunt et sunt veriPiscatores hominum.Parvos pisses reiesseruntAdque sibi elegeruntMagnos, id est divites.Hii trahunt vulgus secum,Sed si cecus ducat cecum,Ambo sunt precipites.Vulgus semper est egrotumEt ovile fedat totumSordidus opilio.Non est mirum si peioresFiant oves, cum pastoresDormiant in vicio.Si peccamus, non est mirum.Fructus enim suam pirumIn sapore sequitur.Si peccamus, non est sponte,Sed corrupto summo fonteFluvius corrumpitur.Qui si peccat, et purgetur,Ne, si diu demoretur,Plus de lucto capiat.Sed tacebo, cum fectorem,Dum movetur, gravioremIsta palus faciat.Ecce mondus demondatur.Totus enim demondatur.Mondus a mondicia.Nichil habet mondi mondus,Cum in sola sit fecundusViciorum copia.Regnum mali semper cressitEt vanessens invalessitEt vigorem recipit.Homo nudus a virtuteViciorum senectuteTunc privatus desipit.Homo terra procreatusTerre semper quasi natus,Pendet ab uberibus.Matrem semper amplexatur,Nec iam senex separaturA matris amplexibus.Adam nobis inest multus,Adam est nobis sepultusIn sepulcro pectoris.Istum quidem redolemusEt saporem retinemus.Noxialis arboris.Iste pater in peccatisPreparavit viam natisDamgnans partus proprios.Patrem proles imitatur.Culpa patris dirivaturIn sequentes filios.Patris munus sunt dolores.Heu, quam multos possessoresHabet hec hereditas!Patris munus est peccatum.In se tantum tale datumDuplicat austeritas.Noe paret arcam russus.Noe regat navem iussusSuper mare muncium.Russus gentes peccaveruntEt peccanto merueruntAliud diluvium.Sunt, qui tendunt ad honoresEt infamant precursores.Premiis alliciunt,Ore lambunt, manu palpant,Dando semet sic exaltant,Dando laudem faciunt.Sunt, qui lota candent cute,Sed mentita sub virtuteFeda tegunt vicia.Templa petunt, sed non corde.Labra movent, sed in sordeNata consciencia.Sunt, qui bulla curialiSemper pugnant et venaliLingua reos muniunt.Isti legem dant pro datisEt sub nube veritatisIus incultum faciunt.Sunt, qui turres fabricantesCeli regnum ut gigantesPetunt artificio.Hii descendunt ascendendo,Terram petunt fugiendo.Terram sapit accio.In turrita sedent sede.Celum quidem petunt pede,Sed non petunt opere.Terram quidem pecus ambit,Terram quidem pectus lambit,Cum sit spes in aere.Ad vos certe plus iniquosPlus dampnandos dico, si quosVexat avaricia.Alieni vos predones,Vps Arpie, vos bubonesEstis inter omnia.Opes mondi vos vocatis,Sed cum arcas impleatis,Mens est tamen vacua.Mens est capax plum quam mare,Mens se nequit sasciare,Cum sit inter pascua.Vos habendo non habetis.Opes enim, quas fovetis,Serviunt inopie.Nec iam vobis famulantur,Immo suis dominanturDominis divicie.